کمال الدین بهزاد یکی از شگفتی های زمان است.
فرنگیان او را مانی دوم نامیده اند و این حقیقتی است.
مجلس ششم (از مجالس ششگانه ی کمال الدین بهزاد) تابلوی یوسف و زلیخاست که به تصدیق همه ی صاحب نظران فنّ نقاشی شاهکاری بی نظیر است.
بهزاد این مجلس را بر اساس دو متن یعنی هفت اورنگ جامی و بوستان سعدی به تصویر کشیده، زیرا که اگر به این مجلس به دقت توجه کنیم، می بینیم که تخیل بهزاد در این اثر کاملا ً ترکیبی و دارای ویژگی های چند ساختی و چند ضربی و به قول موسیقیدانان دارای ایقاعات ترکیبی است.
از دیگر ویژگی های این نگاره ترکیب هندسی آن است. کاخ زلیخا چند اشکوبه است و هرکدام دارای راهرو ها و پله کان های پیچ در پیچ و پاگردهای بسیاری است که بطور نمادین حکایت ازپیچیدگی عشق ناممکن زلیخا به یوسف می کند و نشانگرآن است که با وجود اینکه زلیخا می تواند، یوسف را به دورترین خلوتکده ی خود بکشاند و رازعاشقانه ی خود را با او در میان بگذارد، اما یوسف معصومانه ازاین تودرتوهای سمبلیک می گریزد،انگارکه این اتاق ها و پلکان ها و پنجره های بسته، رهایی یوسف را از دام وسوسه های زلیخا با زبان بی زبانی بیان می کنند.
از سویی دیگر بهزاد کاخ را به گونه ای تصویر زده که بیننده می تواند همزمان، بیرون ودرون اتاق ها را ببیند که این روایت تصویرگرانه «همزمانی» نامیده می شود.
جلوه ی رنگ آمیزی هم در این نگاره بیداد می کند؛ جامه ی یوسف سبزاست که در عرفان رنگ تقدس و پاکی شناخته شده و جامه ی زلیخا سرخ که از حرارت و تمنای عشقی درونی حکایت می کند. ازتزیین بنا ونقوش درودیوارها و رنگ های به کار برده شده که مجموعه ی شگفت انگیزوچشم نوازی را پدید می آورند، چه می توان گفت که هر چه گفته شود، سخن شرمسار می شود
در این اثر نیز امضای بهزاد به صورت گفته شده، بر جداره ی دیوار اتاقی که در سمت چپ تصویر قرار دارد، به چشم می خورد و نیز بر بالای در ورودی تاریخ ۸۹۳ هجری قمری خودنمایی می کند.
پیرایه یغمایی
362 total views, 2 views today