غزل شماره ۵۲۷ از کلیّات دیوان شمس
مطابق نسخه ی تصحیح شده ی استاد بدیع الزمان فروزانفر
اشاره ها:
بیت ۲ – با آدم: به آدم، بر آدم
بیت ۵- اشهب و ادهم: اشهب اسب سپید با خال های سیاه؛ ادهم سیاه و اسب سیاه . در این شعر کنایه از روشنی و تاریکی شب و روز است.
بیت ۶ – کم زدن: خاموش ماندن، سکوت کردن
بیت ۷ – نری: نر بودن، صفت نری را برای مریخ از آن جهت آمده که در منسوبات کواکب مریخ دلیر و رزمنده است.
بیت ۷ – مشتری: ستاره ی اورمزد که ستاره ی قضات است و از او به عنوان قاضی فلک یاد می کنند. منظور از دفتر نشتری سجلات قاضی است که در آن احکام را ثبت می کرده است.
بیت ۸ – عطارد: تیر، دبیر فلک است.
بیت ۸ – وحل: لای و لجن،گِل و لای
بیت ۸- زحل: ستاره ی کیوان، قدما آن را نحس اکبر می دانستند و به عنوان پاسبان آسمان می دیدند.
بیت ۸ – زهره: ستاره ی ناهید که رمز رامشگری و طرب و نوازنده گی است
بیت ۱۲- – در باقی شدن: متروک ماندن، تمام شدن
بیت ۱۲- – گُوَد: گوید، کاربرد رایج مشرق ایران بزرگ بوده است.
بیت ۱۲- -رَبّیَ الاعلم: پروردگار دانای من
بیت ۱۳- – کِسوه: جامه، لباس
بیت ۱۴- – قلب: ناسره و ناخالص، قلب دوم به معنی میانه و دل هر چیز است.
بیت ۱۵ – – پوره: فرزند و منظور از پوره ی ادهم، ابراهیم ادهم بلخی است که از بزرگان و زاهدان قرن دوم است.
1,274 total views, 2 views today